De eerste letter: de Alef

De eerste letter: de Afef

Door Joop Neven

De eerste letter van het Hebreeuwse alfabet is de “alef”.

Het Hebreeuwse alfabet heeft 22 letters, dus iets minder dan in on­­­ze ge­bruikelijke traditie. Het alfabet begint met de alef en het ein­digt bij de taw Als je de Hebreeuwse letter alef goed bekijkt, zoals hij in zijn oor­spron­ke­lij­ke vorm is uitgebeeld – twee keer een jod (een jod boven en een jod beneden) en een wav ertussen – zie je dat het in feite een sa­men­gestelde letter is. Dat is het goddelijke boven en het god­delijke be­neden, dat door de wav wordt samengebonden. De wav betekent ook de verbinding, dat is de haak die het sa­men­bindt. Er is een goddelijk bo­ven in de hemel en er is het god­de­lij­k beneden hier op de aarde, dat God in zijn schepping heeft neer­ge­legd.

De alef heeft als getalswaarde één. Daarmee zijn we meteen bij een heel kostbaar geheimenis, want elke letter ís ook een geheimenis. Genesis begint met een “beeth” Het boek Ge­ne­sis begint niet met een alef, maar begint met de tweede letter van het alfabet, de bet. Beresjit – in den beginne, of: ‘in een begin’. Als je nu de eerste bladzijde van de bijbel opslaat, Genesis 1, zie je dat het eerste woord met een “beeth” begint.

Waarom begint de bijbel met een beeth? Waarom begint de bijbel niet met een alef? Dat was toch eigenlijk wel zo mooi geweest, als je de eerste blad­­­zijde van de Torah had opgeslagen en je had daar als eerste woord gevonden een woord met de eerste letter van het alfabet. Dat had natuurlijk wel gekund, want het derde woord in Genesis 1:1 be­gint wèl met een alef: Elohim – God.

Als de schrijver dat nu voor­op­ge­zet had, dan was de bijbel begonnen met een alef.

“Elohim bara be­re­sjit” 

“God schiep in het begin”  

Met een kleine omzetting was het probleem opgelost en had­den we een bijbel gehad, die met een alef begon. Dat is natuurlijk wel aardig, al­leen zo staat het er niet! Dat zou een menselijke in­greep zijn, een be­denksel van òns. Waarom is het op déze manier geordend, waardoor er een beeth aan het be­gin staat? Daar zijn verschillende verklaringen voor. Maar één punt wil ik spe­ciaal naar voren brengen: de bijbel begint met de tweede let­ter. Dat betekent dat tot ons gezegd wordt: jouw we­reld begint met de twee. Onze mensenwereld wordt altijd gekenmerkt door het getal twee.

 Abba’

De ontwikkeling voltrekt zich altijd weer van de alef naar de beeth en van de bet naar de alef. Je ziet iets heel wonderlijks als je deze letters achter elkaar zet. De alef is de één, dan volgt de beeth (twee) en dan komt weer de alef. Je krijgt dan het Aramese woord ‘abba’ Dus in het woord vader, ‘abba’, zit de overgang van één naar twee en dan van twee weer naar één. Als je zegt of zingt: “Abba, Vader, U alleen, U behoor ik toe”, belijd je, dat je be­gonnen bent in de één, dat je nu op weg bent dóór de twee heen en dat je weer uit zult komen in de één. Jezus heeft ons dat leren bidden: Als je bij God komt, zeg dan maar ‘Abba’. Daar zit heel de wereldgeschiedenis in: een – twee – een. Ga maar door de twee heen om uiteindelijk weer bij de één te komen, om uit­ein­de­lijk weer terug te komen en terecht te komen.