80 jaar vrijheid
Door Joop Neven
Dit jaar herdenken we op 5 mei 2025 80 jaar vrijheid, een vrijheid die werd bevochten door moedige mannen en vrouwen die hun leven gaven voor onze toekomst. Eén van de meest inspirerende figuren uit die tijd was Dietrich Bonhoeffer, de Duitse theoloog en verzetsstrijder, die zich onvermoeibaar verzette tegen het naziregime. Hij was betrokken bij plannen om door een aanslag een einde te maken aan het regime van Hitler. Uiteindelijk werd hij gevangen genomen, naar het concentratiekamp Flossenbürg gebracht, en geëxecuteerd door ophanging.
In de huidige tijd, terwijl we de 80ste verjaardag van onze bevrijding herdenken, zien we helaas dat de strijd voor vrijheid nog niet voorbij is. De oorlog tussen Rusland en Oekraïne en de oorlog tussen Israël en Gaza is een schrijnend voorbeeld van hoe vrijheid en vrede nog steeds op het spel staan. De schrijnende situatie in de wereld maakt dat we er niet vrolijker op worden. Veel onschuldige levens worden getroffen door geweld en onrecht en de zoektocht naar vrijheid is nog lang niet ten einde.
Vrijheid en leiderschap
Ware leiderschap gaat niet over macht, maar over het dienen van anderen. In de geschiedenis is er maar één persoon die het ware Leiderschap heeft getoond: Jezus Christus. Hij was de belichaming van nederigheid en onvoorwaardelijke Liefde. Zijn leiderschap draaide niet om macht of eigenbelang, maar om het dienen van anderen, zelfs ten koste van zichzelf. God roept mensen niet op om zichzelf te verheerlijken, maar om anderen te dienen en recht te doen. Dat staat haaks op de daden van de “leiders” van deze wereld, die bezig zijn met “eigen volk eerst” of het najagen van zelfverheerlijking.
Dietrich Bonhoeffer schreef in zijn boek “Aanzetten voor een ethiek”.
‘In het lichaam van Jezus Christus is God verbonden met de mensheid, is heel de mensheid door God aanvaard en is de wereld verzoend met God. In Jezus’ lichaam nam God de zonde van de wereld op zich en droeg deze. Er bestaat op deze wereld helemaal niets, hoe verloren of goddeloos ook, wat niet in Jezus Christus door God is aanvaard en met God is verzoend.’
Vlak voor de bevrijding, op 9 april 1945, werd Dietrich Bonhoeffer op persoonlijk bevel van Hitler, vermoord. Zijn laatste woorden waren: “Dit is het einde, voor mij het begin van het leven.”
Het geven van zijn leven en zijn laatste woorden getuigen van zijn geloof, dat de dood is overwonnen. ‘Dit is het einde, voor mij het begin van het leven’ laat zien hoe diep geworteld zijn vertrouwen was in God. Zijn leven en werk blijven een kostbare herinnering.”
Na wat gemijmer dacht ik: zouden er in deze tijd nog mensen zijn, of zelfs één mens, zoals Dietrich Bonhoeffer, met de moed, het geloof en de visie om onrecht te bestrijden?
Of komen we uiteindelijk toch uit bij die Ene Mens?