Erfzonde bestaat niet
Door dr. K.D Goverts
Laatst vond ik een heel interessant artikel in een kerkelijk-cultureel blad. Als titel stond daar boven: “O Heer, verlos ons van de erfzonde”. En de schrijver van dit artikel, Wim van der Zwam, zei hierin: Het lijkt me een goed idee, dat we op de eerste zondag van juni landelijk een daad stellen en dat we landelijk de erfzonde afschaffen. Daar zit toch wel iets heel moois in. We zijn daar in feite al een hele tijd mee bezig om hier en daar te vertellen dat de erfzonde niet bestaat. Dat is ook weer een van die dogma’s, die we in de loop van de eeuwen aangeslibd hebben gekregen. Dat dogma heeft vaak weer een loodzware last op mensen gelegd. Als je moet leven met het idee dat je van huis uit een zondaar bent, dat het van kind af aan al mis met je is, dan is dat zeer terneerdrukkend. Je bent ‘in zonde ontvangen en geboren’, je bent ‘in Adam de verdoemenis deelachtig’. Je bent belast met de schuld van eeuwen (ook die eeuwen zien dan op je neer). Je zit verward in erfzonde, erfschuld en erfsmet. Loodzwaar en loodzwaar en eigenlijk ook wat Aleid Schilder ergens zegt – je hoeft het niet in alles met haar eens te zijn, maar ze heeft soms wel eens een paar goeie opmerkingen – je bent hulpeloos en toch schuldig.
Zo was dat dan vaak; dat was vaak het mensbeeld. Je werd geboren als zondaar, maar je kon er niets aan doen, je was zo geboren. En als je dan als klein hummeltje in de wieg ligt, ben je al verworpen, dan ben je al verdoemd. Want vóór je nog de kans had om te kiezen, voordat je ja of nee kon knikken, zat je al aan de verkeerde kant. Voordat je de kans had zelfs om te praten of om te zeggen wat je wou, werd je schuldig verklaard. Je deugt niet, je mag er niet zijn, je bent afgekeurd. Dat probleem is zo ongeveer met Augustinus begonnen, En via Augustinus is dat dan gaan doorwerken. Ook bij de Reformatoren en vooral in de Calvinistische traditie heeft dat een stempel op het Godsbeeld en het mensbeeld gezet. Die erfzonde heeft vaak als een loden last op de mensen gedrukt. Ze hadden het gevoel: ik ben een zondaar, ik kan niet anders, en toch word ik veroordeeld omdat ik zondaar ben.
Je deugt!
En dan komt Paulus en zegt tegen de Atheners: jullie zijn van Gods geslacht. Wij zijn van Gods geslacht. Paulus zegt niet: Ik ben van Gods geslacht, maar jullie (nog) niet. Nee, wij, hij sluit zijn gehoor daarbij in. Wij horen van huis uit bij God. We zijn van huis uit ‘mensen van God’, we zijn van goede komaf, van hoge komaf, mensen van koninklijke bloede. Mensen van adel; en noblesse oblige, adeldom verplicht. De psalmdichter van Psalm 8 zou zeggen: ‘je bent bijna goddelijk gemaakt’. Maar je hebt vaak of af en toe toch nog wel eens gehoord dat het anders was, zodat je ook op dit punt nog wel heel wat tijd nodig hebt om te genezen. Dan gaan je ogen weer helder worden, je gaat het zien en met je hart ga je het omhelzen. Want wat is dát er vaak ingestampt: je deugt niet! Misschien is dat toch wel heel heilzaam: de erfzonde afschaffen. Ik geloof dat God een mens niet veroordeelt om wat zijn voorgeslacht was of had uitgespookt. In verschillende bijbelplaatsen staat trouwens dat de mens niet de schuld draagt van zijn voorgeslacht, onder andere: “De ziel die zondigt, die zal sterven. Een zoon zal niet mede de ongerechtigheid van de vader dragen, en een vader zal niet mede de ongerechtigheid van de zoon dragen” {Ezech.18:20}.
En ook:
“De vaders zullen niet om hun kinderen ter dood gebracht worden; ook zullen de kinderen niet om hun vaders ter dood gebracht worden; ieder zal om zijn eigen zonde ter dood gebracht worden” Deut.24:16. Het kan toch een heel stuk bevrijding bewerkstelligen als je ook op dàt punt ondogmatisch wordt. Dat is een goede gedachte om mee te nemen naar Athene. Neem in de komende tijd deze uil mee naar Athene. Draag dit water maar naar de zee; de zee kan daar alleen maar van opknappen. GEUPLOAD 30-10-2021
Comments (0)