Erfzonde bestaat niet

Door dr. K.D Goverts

 Laatst vond ik een heel interessant artikel in een kerkelijk-cultureel blad. Als titel stond daar boven: “O Heer, verlos ons van de erfzonde”. En de schrijver van dit ar­tikel, Wim van der Zwam, zei hierin: Het lijkt me een goed idee, dat we op de eerste zondag van juni landelijk een daad stel­len en dat we landelijk de erfzonde afschaffen. Daar zit toch wel iets heel moois in. We zijn daar in feite al een hele tijd mee be­zig om hier en daar te ver­tellen dat de erfzonde niet bestaat. Dat is ook weer een van die dogma’s, die we in de loop van de eeuwen aan­geslibd hebben gekre­gen. Dat dogma heeft vaak weer een loodzware last op mensen gelegd. Als je moet leven met het idee dat je van huis uit een zondaar bent, dat het van kind af aan al mis met je is, dan is dat zeer terneer­drukkend. Je bent ‘in zon­de ontvangen en geboren’, je bent ‘in Adam de verdoemenis deelachtig’. Je bent belast met de schuld van eeuwen (ook die eeuwen zien dan op je neer). Je zit ver­ward in erfzon­de, erfschuld en erfsmet. Loodzwaar en lood­zwaar en eigenlijk ook wat Aleid Schilder ergens zegt – je hoeft het niet in alles met haar eens te zijn, maar ze heeft soms wel eens een paar goeie op­merkingen – je bent hulpeloos en toch schuldig.

Zo was dat dan vaak; dat was vaak het mensbeeld. Je werd geboren als zondaar, maar je kon er niets aan doen, je was zo ge­bo­ren. En als je dan als klein hum­meltje in de wieg ligt, ben je al ver­worpen, dan ben je al verdoemd. Want vóór je nog de kans had om te kie­zen, voor­dat je ja of nee kon knik­ken, zat je al aan de verkeerde kant. Voordat je de kans had zelfs om te praten of om te zeggen wat je wou, werd je schuldig ver­klaard. Je deugt niet, je mag er niet zijn, je bent afgekeurd.  Dat pro­bleem is zo ongeveer met Augustinus begonnen, En via Au­gus­­tinus is dat dan gaan doorwerken. Ook bij de Refor­matoren en vooral in de Cal­vi­nis­tische traditie heeft dat een stempel op het Gods­beeld en het mensbeeld gezet. Die erfzonde heeft vaak als een lo­den last op de men­sen gedrukt. Ze hadden het gevoel: ik ben een zondaar, ik kan niet an­ders, en toch word ik veroordeeld omdat ik zondaar ben.

Je deugt!
En dan komt Paulus en zegt tegen de Atheners: jullie zijn van Gods ge­slacht. Wij zijn van Gods geslacht. Paulus zegt niet: Ik ben van Gods ge­slacht, maar jullie (nog) niet. Nee, wij, hij sluit zijn gehoor daar­bij in. Wij horen van huis uit bij God. We zijn van huis uit ‘men­sen van God’, we zijn van goede komaf, van hoge komaf, mensen van koninklijke bloede. Mensen van adel; en no­blesse oblige, adeldom ver­plicht. De psalmdichter van Psalm 8 zou zeggen: ‘je bent bijna goddelijk ge­maakt’. Maar je hebt vaak of af en toe toch nog wel eens gehoord dat het an­ders was, zodat je ook op dit punt nog wel heel wat tijd nodig hebt om te ge­ne­zen. Dan gaan je ogen weer hel­der worden, je gaat het zien en met je hart ga je het omhelzen. Want wat is dát er vaak inge­stampt:  je deugt niet! Misschien is dat toch wel heel heilzaam: de erfzonde afschaffen. Ik ge­loof dat God een mens niet veroordeelt om wat zijn voorgeslacht was of had uit­gespookt. In ver­schillende bijbelplaatsen staat trou­wens dat de mens niet de schuld draagt van zijn voorgeslacht, onder andere: “De ziel die zondigt, die zal sterven. Een zoon zal niet mede de onge­rech­­tig­heid van de vader dragen, en een vader zal niet mede de onge­rech­tigheid van de zoon dragen” {Ezech.18:20}.

En ook:
“De vaders zullen niet om hun kinderen ter dood ge­bracht worden; ook zul­len de kinderen niet om hun vaders ter dood gebracht worden; ie­der zal om zijn eigen zonde ter dood gebracht worden”  Deut.24:16. Het kan toch een heel stuk bevrijding bewerkstelligen als je ook op dàt punt ondogmatisch wordt.  Dat is een goede gedachte om mee te ne­men naar Athene. Neem in de komende tijd deze uil mee naar Athene. Draag dit wa­ter maar naar de zee; de zee kan daar al­leen maar van opknappen. GEUPLOAD 30-10-2021

 

Comments (0)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *